Matthew 21

Yesus a donki aqa quraq di awoosiq Jerusalem qureq gilej

1Ariya Yesus aqa aŋgro naŋgi koba na walwelosib aisib Jerusalem qure jojomyosib Betfage qureq di branteb. Betfage qure agi Oliv mana utruq di unu. Di brantosib Yesus na aqa aŋgro aiyel qariŋnjrsiqa minjrej, 2“Niŋgi aisib qure bei agi jojomq di unu di brantosib donki bei aqa du wo tontnjronub unub di unjrqab. Unjrsib sil palontosib titnjrsib joqsib boiye. 3Niŋgi sil palontoqnibqa tamo bei na nenemŋgwas, ‘Niŋgi kiyaqa donki aiyel naŋgo sil palonteqnub?’ Degsi nenemŋgimqa niŋgi na endegsib minjiye, ‘Tamo Koba a wau ti deqa iga donki aiyel naŋgo sil palontsim joqsim gilqom. Yaintim aqa wau koboamqa a na olo qariŋnjrim bqab.’”

4Yesus a kumbra di yej deqa anjam bei Qotei aqa medabu o tamo bei nami marej qaji di aqa damu brantej. A endegsi marej, 5“Niŋgi na nuŋgo medabu waqtosib Saion qure qaji naŋgi endegsib minjriye, ‘Niŋgi uniye. Nuŋgo Mandor Koba a nuŋgoq beqnu. A are lawo na beqnu. A areqalo minjiŋ saiqoji. Deqa a donki du quraq di awoosiq beqnu.’”

6Onaqa Yesus aqa aŋgro aiyel naŋgi di aisib anjam Yesus na minjrej qaji di dauryeb. 7Osib naŋgi donki aqa du wo unjrsib palontosib Yesus aqa areq joqsib beb. Bosib naŋgo segi gara jugo piqtosib donki aiyel naŋgo quraq di tunabqa Yesus a segi donki gogetosiqa quraq di awoej. 8Awoonaqa donki aiyel naŋgi walwelosib aieqnabqa tamo uŋgasari tulaŋ gargekoba naŋgi beleŋosib naŋgo segi gara jugo piqteleŋosib gamq dia tueleŋoqneb. Tamo qudei naŋgi nañuq dena tuwom baŋga giŋgeŋyosibqa osi bosib di dego gamq dia tueleŋoqneb. 9Onaqa Yesus a donki quraq di awoosiq walweleqnaqa tamo uŋgasari namooqneb qaji naŋgi ti bunuoqneb qaji naŋgi ti tulaŋ koba leleŋoqnsibqa maroqneb, “O Devit aqa Ŋiri, iga ni qa tulaŋ areboleboleigwo. Ni Tamo Koba Qotei aqa ñam na bonum deqa a na ni tulaŋ geregereimoqnqas. Deqa iga Qotei laŋ goge di unu qaji aqa ñam soqtoqnqom.” Tamo uŋgasari naŋgi degoqnsib leleŋ ti Yesus dauryoqneb.

10Onaqa Yesus a walwelosi aisiq Jerusalem qureq di brantonaqa tamo uŋgasari kalil naŋgi a unsibqa naŋgi tulaŋ prugeleŋosib segi segi maroqneb, “Tamo endi yaiyo?” 11Degsib mareqnabqa tamo uŋgasari qudei Yesus dauryosib aioqneb qaji naŋgi na kamba minjreb, “Tamo endi Yesus. A Qotei aqa medabu o qaji tamo bole. Aqa qure utru Nasaret. Nasaret qure agi Galili sawaq di unu.”

Yesus a na tamo iŋgi iŋgi qariŋyeleŋoqneb qaji naŋgi atra talq dena winjrej

12Onaqa Yesus a walwelosi aisiqa atra tal koba miligiq gilsiqa ŋam atej tamo uŋgasari gargekoba naŋgi iŋgi iŋgi qariŋyeleŋoqnsibqa dena silali eqnab unjrsiqa naŋgi winjrnaq jaraieb. Tamo uŋgasari silali piloqneb qaji naŋgi ti tamo uŋgasari binoŋ qariŋysib dena silali oqneb qaji naŋgi ti naŋgo jar ti jaram ti bilbelyosiqa naŋgi dego winjrnaq jaraieb. 13Ariya naŋgi kalil jaraieqnabqa Yesus na minjrej, “Qotei aqa anjam bei nami endegsib neŋgreŋyeb unu, ‘Ijo tal endi pailyqajqa tal.’ Qotei aqa anjam degsi unu. Ariya niŋgi olo tal endi ugetonubqa a bajiŋ tamo naŋgo tal bulqo.”

14Yesus a atra tal miligiq di sonaqa tamo ŋam qandimnjro qaji ti tamo siŋga qandamnjro qaji ti naŋgi aqa areq beqnabqa a na naŋgi kalil boletnjroqnej. 15Onaqa aŋgro du du atra tal miligiq di soqneb qaji naŋgi Yesus aqa maŋwa di unsibqa naŋgi tulaŋ koba leleŋoqnsib minjoqneb, “O Devit aqa Ŋiri, iga ni qa tulaŋ areboleboleigwo.” Onaqa dal anjam qalie tamo naŋgi ti atra tamo kokba ti naŋgi aŋgro du du naŋgo anjam di qusibqa naŋgi Yesus qa are ugeinjrej. 16Osib Yesus minjeb, “Aŋgro du du naŋgi leleŋoqnsib anjam mareqnub di ni queqnum e?” Onaqa Yesus na kamba minjrej, “Od, e naŋgo anjam queqnum. Deqa e niŋgi merŋgwai. Qotei aqa anjam bei nami endegsib neŋgreŋyeb unu, ‘O Abu, aŋgro du du naŋgi na ino ñam soqteqnub.’ Anjam di niŋgi nami sisiyosai kio?” 17Yesus a naŋgi degsi minjrsiq koboonaqa a tigelosiq Jerusalem qure uratosiq Betani qureq aiej. Ainaq dia qoloonaq ŋeiej.

Yesus a na qura anjam minjnaq a laosiq moiej

18Nebeonaqa Yesus a olo tigelosiqa Jerusalem qureq giloqnsiqa gamq dia a mamyej. 19Mamyonaqa ŋam atsiqa qura baŋga ti gam qalaq di tigelesonaq unsiqa aqa gei unqajqa utruq gilej. Gilsiq unej qura gei bei saiqoji. Baŋga segi sonab unej. Unsiqa qura di minjej, “Ni olo bunu geitqasai.” Degsi minjnaqa bati qujai deqa qura di utru ti kalil laosiq moiej.

20Onaqa Yesus aqa aŋgro naŋgi aqa kumbra di unsibqa naŋgi tulaŋ prugeleŋosib Yesus nenemyeb, “Qura di kiersi urur laosiq moiqo?”

21Onaqa Yesus na kamba minjrej, “Niŋgi quiye. E bole merŋgwai. Niŋgi Qotei qa nuŋgo areqalo siŋgilatosib nuŋgo areqalo aiyeltqasai di niŋgi dego qura minjibqa a laosim moiqas. Qura segi sai. Niŋgi mana kobaquja endi dego minjqab, ‘Ni tigelosim yuwalq aie.’ Minjibqa a nuŋgo anjam di dauryosim tigelosim yuwalq aiqas. 22Deqa niŋgi Qotei qa nuŋgo areqalo siŋgilatosib iŋgi bei qa pailyqab niŋgi iŋgi di oqab.”

Atra tamo kokba naŋgi na Yesus nenemyeb, “Ni siŋgila qabe na osimqa kumbra endi yeqnum?”

23Yesus a na aqa aŋgro naŋgi anjam degsi minjrsiq koboonaqa a olo atra tal miligiq gilsiq dia Qotei aqa anjam palontosiq tamo uŋgasari naŋgi minjroqnej. Onaqa atra tamo kokba ti Israel naŋgo tamo bole bole ti naŋgi na aqa areq bosib nenemyeb, “Ni iga merge. Ni siŋgila qabe na osimqa kumbra endi yeqnum? Yai na ni qariŋmej deqa ni bosim wau endi yeqnum?” 24Onaqa Yesus na kamba minjrej, “E kamba anjam bei niŋgi nenemŋgwai. Nenemŋgitqa niŋgi e merbibqa e yai na qariŋbonaq bosim wau endi yeqnum di ubtsiy merŋgwai. 25Niŋgi na merbiye. Yai na Jon qariŋyonaqa bosiqa tamo uŋgasari naŋgi yansnjroqnej? Qotei na kio? Tamo bei na kio?”

Onaqa naŋgi Yesus aqa anjam di qusibqa naŋgi segi segi qairosib maroqneb, “Iga Yesus minjqom, ‘Qotei na Jon qariŋyej,’ degsi minjqom di a iga mergwas, ‘Kiyaqa niŋgi Jon aqa anjam quetosai?’ 26Ariya iga minjqom, ‘Tamo bei na Jon qariŋyej,’ degsi minjqom di tamo uŋgasari naŋgi ŋiriŋosib bosib iga lugwab. Di kiyaqa? Naŋgi mareqnub, ‘Jon a Qotei aqa medabu o qaji tamo bole.’” 27Naŋgi degsib marsib deqa olo Yesus minjeb, “Yai na kio Jon qariŋyej di iga qaliesai.” Onaqa Yesus na kamba minjrej, “Niŋgi degsi merbonub deqa e dego yai na qariŋbonaq bosim wau endi yeqnum di niŋgi merŋgwasai.”

Tamo bei aqa ŋiri aiyel soqneb. Yawo anjam deqa Yesus na atra tamo kokba naŋgi minjrej

28Yesus a na atra tamo kokba ti Israel naŋgo tamo bole bole ti naŋgi degsi minjrsiq koboonaqa olo yawo anjam bei endegsi minjrej, “Niŋgi kiersib are qalonub? Tamo bei aqa ŋiri aiyel soqneb. Bati bei a gilsiqa aqa ŋiri matu minjej, ‘O ijo aŋgro, ni gilsim ijo iŋgi wauq di wauame.’ 29Onaqa aqa ŋiri matu na minjej, ‘Sai. E wauqa uratonum.’ Degsi aqa abu saidyosiqa olo areqalo bei osiqa gilsiq wauetej. 30Onaqa siqali a olo gilsiqa aqa ŋiri yala minjej, ‘O ijo aŋgro, ni gilsim ijo iŋgi wauq di wauame.’ Onaqa aqa ŋiri yala na minjej, ‘Od, Abu, e wauqai.’ Degsi aqa abu odyosiqa a wauosai. A laŋa talq di soqnej. 31Deqa niŋgi na merbiye. Aŋgro yai na aqa siqali aqa anjam dauryej?” Onaqa naŋgi na kamba Yesus minjeb, “Ŋiri matu a na aqa siqali aqa anjam dauryej.”

Naŋgi degsib Yesus minjnabqa a na olo minjrej, “Niŋgi quiye. E bole merŋgwai. Takis o qaji tamo ti gam qaji uŋa ti naŋgi na niŋgi buŋgosib namoosib Qotei aqa baŋq oqibqa a naŋgo Mandor Koba sosim naŋgi taqatnjrqas. 32Di kiyaqa? Jon yansnjro qaji tamo a nuŋgoq bosiqa Qotei aqa kumbra bole niŋgi osorŋgonaqa niŋgi Jon aqa anjam quetosai. Ariya takis o qaji tamo ti gam qaji uŋa ti naŋgi Jon aqa anjam geregere queteb. Naŋgi quetonabqa niŋgi unsibqa ariya niŋgi olo are bulyosai. Osib niŋgi Jon aqa anjam quetosai dego.”

Wain wau qa yawo anjam

33Yesus a na naŋgi degsi minjrsiqa olo endegsi minjrej, “E niŋgi yawo anjam bei merŋgitqa niŋgi quiye. Tamo bei a tigelosiqa aqa wauq gilej. Gilsiqa wain sil yageleŋosiqa jeŋ qosej. Qoso koboonaqa meniŋ qura gogeq di tabir kuru bul gereiyej. Wain sil geitimqa wain gei koroiyosib paraparayosib aqa ya di bilentqajqa deqa gereiyej. Osiqa wauq di tal atsiqa wau taqato tamo qudei naŋgo baŋq di aqa wau uratetnjrsiqa sawa isaq gilsiq di soqnej. 34Sonaqa wain gei melionaqa wau lanja na aqa kaŋgal tamo qudei naŋgi qariŋnjrnaqa wau taqato tamo naŋgoq aisib minjreb, ‘Wau lanja a na iga qariŋgwo bonum. Deqa niŋgi wain gei egibqa iga na osi gilqom.’ 35Degsi minjrnabqa naŋgi na naŋgi ojeleŋosib bei qalougeteb. Bei qalnab moiej. Bei meniŋ na qalnab moiej. 36Onaqa wau lanja a di qusiqa olo aqa kaŋgal tamo gargekoba naŋgi qariŋnjroqnej. Qariŋnjreqnaqa gileqnab naŋgi dego ñumoqneb.

37Onaqa wau lanja a endegsi are qalej, ‘Ijo segi aŋgro qujai qariŋyit aiqas di naŋgi a qalqasai. Naŋgi aqa anjam quetqab.’ Degsi are qalsiqa aqa segi ŋiri qariŋyonaq aiej. 38Aieqnaqa wau taqato tamo naŋgi a unsibqa naŋgi segi segi qairosib mareb, ‘Tamo a bqo endi wau lanja aqa segi ŋiri. A na aqa abu aqa iŋgi iŋgi kalil oqas. Deqa iga a qalsim moiotosimqa wau endi iga na oqom.’ 39Degsib marsibqa wau lanja aqa ŋiri ojsib wau qalaq di qalnab moiej. 40Deqa niŋgi kiersib are qalonub? Wau lanja a bosimqa wau taqato tamo uge naŋgi di kiernjrqas? Niŋgi na merbiye.”

41Onaqa naŋgi na minjeb, “Wau lanja a bosimqa tamo uge naŋgi di tulaŋ ugeugeinjrsim padaltnjrougetqas. Osim aqa wau di olo yainjrsim tamo qudei naŋgo baŋq di uratetnjrimqa naŋgi na wau taqatosib wain gei melioqnimqa koroiyoqnsibqa wau lanja yoqnqab.”

42Naŋgi degsib Yesus minjnabqa a na olo minjrej, “Qotei aqa anjam bei unu. Niŋgi anjam di nami sisiyosai kio? Agi anjam nami endegsib neŋgreŋyeb unu,

‘Tal gereiyo qaji tamo naŋgi na tal aqa ai arqsibqa uge qa marsib taqal waiyeb.
Onaqa tal aqa ai di Qotei na olo osiq tumaq di tigeltej unu.
Tal aqa ai di tal siŋgilatqajqa deqa tigeltej unu.
Tamo Koba Qotei a segi na tal aqa ai di tigeltej deqa iga unsim mareqnum,
“Tal aqa ai di tulaŋ bolequja.” ’
43Deqa e niŋgi endegsi merŋgwai. Qotei a nuŋgo Mandor Koba sosim niŋgi taqatŋgwajqa uratosim niŋgi taqalq breiŋgwas. Osimqa olo tamo uŋgasari qudei gei bole ateqnub qaji naŋgi eleŋosim naŋgo Mandor Koba sosim naŋgi taqatnjrqas. 44Tamo bei a uloŋosim tal aqa ai di aqa quraq aiimqa tal aqa ai dena aqa tanu giŋgeŋyqas. Ariya tal aqa ai di uloŋosimqa tamo bei aqaq aisim aqa jejamu ti tanu ti torei paraparayqas.”

45Yesus a na atra tamo kokba ti Farisi naŋgi ti yawo anjam degsi minjrnaqa naŋgi qusib endegsib qalieeb, “Yesus a yawo anjam dena gago jejamu qametgwo.” 46Naŋgi degsib qalieosib deqa naŋgi Yesus ojqa mareb. Ariya tamo uŋgasari kalil naŋgi maroqneb, “Yesus a Qotei aqa medabu o qaji tamo bole.” Deqa naŋgi tamo uŋgasari naŋgi ulainjrsib Yesus ojqa urateb.